ในสภาวะที่สภาพอากาศเต็มไปด้วยฝุ่นละอองและสารพิษต่างๆ มากมาย ซึ่งส่งผลโดยตรงต่อระบบทางเดินหายใจของมนุษย์ การล้างจมูก จึงเป็นวิธีหนึ่ง ซึ่งช่วยกำจัดเชื้อโรคต่างๆ ที่มากับอากาศ โดยการล้างจมูกนี้ คือ การสวนล้างโพรงจมูกด้วยน้ำเกลือ เพื่อชำระล้างน้ำมูก และสารที่ก่อให้เกิดอาการแพ้ ช่วยลดน้ำมูก และอาการน้ำมูกไหลลงคอ ส่งผลทำให้การหายใจโล่งขึ้นอีกด้วย
ซึ่งคนเรานั้น ควรหมั่นล้างจมูกเป็นประจำ ซึ่งการล้างจมูกไม่ได้จำเป็นสำหรับคนที่เป็นโรคภูมิแพ้เท่านั้น แต่คนทุกเพศทุกวัย ก็สามารถล้างจมูกได้เช่นกัน โดยเฉพาะผู้ที่มีพฤติกรรมเสี่ยงดังต่อไปนี้ คือ
- ผู้ที่เป็นโรคภูมิแพ้
- ผู้ที่เป็นไซนัสอักเสบ
- ผู้ที่เป็นหอบหืด และมีการพ่นยาเป็นประจำ
- ผู้ที่ต้องเผชิญมลภาวะ สูดดมฝุ่น ควันบ่อยๆ
- ผู้ที่เป็นหวัดคัดจมูก มีน้ำมูกหรือเสมหะเป็นจำนวนมาก
อุปกรณ์ที่ใช้ในการล้างจมูก
- น้ำเกลือปราศจากเชื้อ Sodium Chloride 0.9%
- ไซริงค์ (Syringe) ขนาด 5-10 cc (สำหรับเด็ก) ขนาด 10-20 cc (สำหรับผู้ใหญ่)
- ภาชนะที่สะอาด สำหรับใส่น้ำเกลือ
- อื่นๆ คือ ภาชนะรองน้ำ , กระดาษทิชชู, แก้วสะอาด
ขั้นตอนการล้างจมูก
- ล้างมือและไซริงค์ให้สะอาด
- เทน้ำเกลือใส่ในภาชนะที่สะอาด
- ใช้ไซริงค์ดูดน้ำเกลือจากภาชนะที่สะอาดประมาณ 10-20 มล. ตามขนาดของไซริงค์ และโน้มตัวเหนือภาชนะรองน้ำ
- ดันไซริงค์ให้แนบสนิทกับรูจมูกข้างใดข้างหนึ่ง แล้ว “กลั้นหายใจ ก้มหน้า อ้าปาก”
- ค่อยๆ ฉีดน้ำเกลือเข้ารูจมูก น้ำเกลือจะไหลเข้าไปในโพรงจมูก และไหลออกทางรูจมูกอีกด้านหนึ่ง
- สั่งน้ำมูกที่ค้างอยู่ออกเบาๆ (โดยในบางคนอาจมีน้ำเกลือบางส่วนไหลออกทางปากให้บ้วนทิ้งไป)
- ล้างจมูกอีกข้างหนึ่ง ด้วยขั้นตอนแบบเดียวกัน
- ทำซ้ำโดยล้างจมูกสลับกันไปมา หรือล้างจนกว่าจะรู้สึกหายใจโล่ง ไม่มีน้ำมูก
ข้อควรระวังเมื่อล้างจมูก
- ควรใช้น้ำเกลือ Sodium Chloride 0.9% ชนิดปราศจากเชื้อ เท่านั้น เพื่อป้องกันการติดเชื้อซ้ำซ้อนและไม่ระคายเคืองโพรงจมูก
- ห้ามใช้น้ำเปล่าล้างจมูก เพราะ อาจปนเปื้อนเชื้อโรค และจะทำให้เกิดอาการสำลักน้ำ และแสบโพรงจมูกได้
- ไม่ควรฉีดน้ำเกลือล้างจมูกแรงๆ เพราะอาจทำให้เกิดการระคายเคืองโพรงจมูก , โพรงจมูกอักเสบได้
- ควรสั่งน้ำมูกและเช็ดจมูกเบาๆ เพราะการสั่งน้ำมูกแรงๆ อาจทำให้เกิดอาการหูอื้อหรือหูอักเสบได้ และขณะที่สั่งน้ำมูกไม่ควรอุดรูจมูกข้างใดข้างหนึ่ง ควรสั่งพร้อมกันทั้งสองข้าง
- ในผู้ที่ใช้ยาพ่นจมูก หลังจากล้างจมูก ควรรอให้โพรงจมูกแห้งก่อนอย่างน้อย 3-5 นาที จึงพ่นยา
โดยการล้างจมูกนี้ เป็นการสวนล้างด้วยน้ำเกลือ เป็นการช่วยชำระล้างสิ่งสกปรกที่อยู่ภายในจมูกออกไป ลดจำนวนเชื้อโรค แบคทีเรีย ของเสีย และสารก่อภูมิแพ้ต่างๆ สามารถทำได้ทั้งผู้ใหญ่และเด็ก